Altınoluk ' un 450 yıllık bir geçmişi bulunmaktadır. Eski adı Papazlık olan altınoluk bugünkü adını 1927 yılında almıştır. E-24 karayolu üzerindeki beldemiz izmir'e 225, Çanakkale'ye 110, ilimiz balıkesir e 115, Edremit' e 25 km uzaklıktadır. Çanakkale , Bozcaada, Gökçeada, Truva ,Aleksandreas Troas, Asos, Ayvalık, Bergama ve Dikili çevreizdeki tarihsel ve turistlik yörelerden birkaçıdır.
Eski söyleyenlerce Çokpınarlar adıyla anılan Altınoluk antik metinlerde İDa diye geçen Kazdagının eteklerinde, Edremit körfesinin kıyıcıgında kurulmuş bir beldedir. Kazdagı' nın dört mevsim eksilmeyen yeşili ile Ege 'nin pırıl pırıl temiz ve berrak mavi denizi arasında yeralan altınolukta oksijen yoğunluğu İsviçre Alpleriyle eşdegerdedir. Altınoluk yanlızca kış ve yaz aylarındaki tatil turizmi ile deyil aynı zamanda üzerinde kuruldugu tarihsel Antandros kentinin kalıntıları ile de kültür turizimi alanında adı anılan önemli bir merkezdir. Mitolojide Odeysseus' un truva atı' nın Kazdağı göknarı' ndan yapıldıgı söylenir. Bu ender göknar türünün dünyadaki tek dogal bulunuş yeri Kazdağıdır.
Altınoluk ve yöresi ilk medeniyetlerin kurulduğu yerlerdir. Her adımda çok eski zamanlara dayanan tarihi kalıntılara rastlanmaktadır. Hiç kuşkusuz bunların en çarpıcı olanı da Antik Antandros kentidir. Altınoluk'un doğusunda (bugün içerisinde) yer alan bu şehrin, toprak üzerinde çok az kalıntısı bulunmaktadır.. Kentin bulunduğu alan birinci derecede sit alanı olarak ilan edilmiştir.Meydan Larusse'de Antandros hakkında şu bilgiler verilmektedir;
Antandros Anadolu'da İDA (Kazdağı)'nın güney eteğinde ve Edremit Körfezi'nin kuzeyinde bir şehir. Heinrich Kiper'e göre Avcılar köyünün batısında yer alan 215 metre yüksekliğindeki tepenin üzerindedir.Tepenin üst kısmında kale, batı yamaçlarında ise mezarlık vardır. Antandros, Artemis ormancığı ve kaplıcalarının da dahil olduğu Astyra köyünü içine alır.Batısında Gargara, doğuda Adramiytteion ile sınırlıdır.
Eskiden Astyra'daki ormandan kereste alınarak, bugünkü Avcılar iskelesine yakın olan ve Aspenneus adındaki Çarşıda satılırdı. Efsaneye göre Paris'in ünvanı da yakındaki Aleksandreia denilen dağda verilmiştir. Antandros Pelesgoi'ler tarafından kuruldu. Buradan Leleg ve Kilikyalıların şehri diye de bahsedilir. Bu yüzden zaman zaman iki millete ait olduğu da söylenebilir.
Adramytteion'dan Assos'a giden yol üzerinde bulunması askeri önemini artırır. Bu nedenle de yakınındaki ülkeler arasında el değiştirmesi doğaldır. İllias'ta Lyrnessos olarak geçen şehrin de burası olması muhtemeldir.
Antandros 6. yüzyıl sonlarında bağımsızlığını kaybederek sırası ile, Mytilene'nin (Midilli), İranlıların (İ.Ö. 508), gene Mytilene'nin (İ.Ö.427)'de tekrar İranlıların ve son olarak da Romalıların eline geçti. Roma idaresinde iken Asia eyaletine katıldı ve mahkeme merkezi olan (Adremyttetion Çonventus'a) bağlı kaldı. Şehrin çeşitli devirlere ait paraları vardır. Bu sikkeler üzerinde, şehrin koruyucusu olan Artemis'in başı tasvir edilmiştir.
Hristiyanlık zamanında ise piskoposluk merkezi olmuştur. Görüldüğü gibi Altınoluk ve yöresi tarihi zenginliklerle doludur. Her adım başı Antandros kentine bağlı köy ve kasabaların kalıntılarına rastlanır. Bugün bile Narlı köyünün doğusundaki Ören yerinde Altınoluk Narlı köyü arasındaki Karakışla mevkiinde, gene Altınoluk sınırları içerisindeki Değirmentepesi civarında, zaman zaman eski kalıntılar çıkmaktadır.
Doyran köyünün doğu yamaçlarında; taş ocağının hemen üzerinde de kalıntılara rastlanmaktadır. Burada bir köylünün yaptırdığı havuzun duvarına koyduğu yazılı bir taş bulduk. Ancak yarısı elimize geçmeyen bu taşı tam olarak okutamadık. Ankara Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı Öğretim üyelerinden Sayın Ender Varınlıoğlu'na okuttuğumuz bölümden bunun bir meclis kararının oylaması ile ilgili olduğunu öğrendik.
Sayın Varınlıoğlu'nun okuduğu bölümde ise şunlar yazılıdır:
(Falancanın oğlu) Agathangelos'un oylaması sırasında iki kez görev yapmış Kattianos'un oğlu Agathangelos'un (...) Tarsikos oğlu Luskios'un rahip (...) Berekianos'un oğlu Aleksendros'un oğlu (...)
Varınlıoğlu burada geçen kişi adlarının kendisi, babası ve dedesi olduğu ve bu yazıtın yazı biçimine göre 1. yüzyıla ait olması gerektiğini yaptığımız yazışmalarda tarafımıza bildirmiştir.
Aynı bölgedeki yamaçlarda doğasal yapıları ile kullanılmış plaka taşlarla. kapatılmış mezarlara da rastlanmaktadır. Köylüler bu mezarlardan çay bardağı seklinde cam eşyalar çıktığını ifade etmektedirler.
Şahinderesi içerisinde ise sur ve bina kalıntılrı bulunmaktadır. Yukarıdan bir taş yuvarlamakla aşağıda bir bölük askeri kolaylıkla yok edebilecek kadar sarp olan bu yere Antandros halkının bir saldırı karşısında sığındığı sanılmaktadır.
Bu arada daha önce sit alanı iken 1984 yılında yapılaşmaya açılan Heinrich Kieper'in mezarlık olarak belirttiği Antandros şehrindeki yerde yapılan inşaatlar sırasında birçok taş mezar çıkmış ve parçalanarak tahrip edilmiştir. Ancak 1990 yılında olaya el koyan Altınoluk Belediye Başkanı Neşet İstanbullu durumu ilgililere bildirmiş,
Balıkesir Valiliği'nce de gerekli önlemler alınarak tahribatlar durdurulmuştur. Çıkan mezar taşları ise Doğa ve Kültür Varlıklarını Koruma Kurulundan bir heyet tarafından toplanıp birleştirilerek, Belediye'nin kurula verdiği bir yerde bir açık hava müzesi oluşturulmuştur.
Ptsi Ağus. 03, 2009 10:21 am